West-Brabant West kiest opnieuw voor open house voor inkoop jeugdhulp


In de loop van de jaren zijn verschillende beelden over open house als inkoopmethodiek bij jeugdhulp ontstaan. Ook negatieve helaas. Zo zou open house leiden tot honderden gecontracteerde aanbieders waar geen controle op is. Onderzoek wijst uit dat dit beeld op een misverstand berust. Gemeenten in West-Brabant West hebben voor de inkoopprocedure in 2023 opnieuw gekozen voor open house van Laag- en Hoogcomplexe Jeugdhulp.

Het voordeel van open house is dat alle jeugdhulpaanbieders die aan de geschiktheids- en kwaliteitseisen voldoen een contract krijgen. Open house stelt gemeenten in staat om een goede marktmeester te zijn en doelmatig om te gaan met zorgmiddelen. De regio beschikt over de juiste expertise om regie te voeren om doeltreffende regulering van de markt vorm te geven. West-Brabant West stelt specifieke eisen waaraan jeugdhulpaanbieders moeten voldoen om in aanmerking te komen voor een contract. Zij leveren hiervoor diverse bewijsstukken aan. Voorafgaand aan een eventueel contract voeren deskundigen van de regio verificatiegesprekken met alle jeugdhulpaanbieders. Zo kan goed worden getoetst of zij aan de eisen voldoen die de regio heeft opgesteld. Voor de regio maakt het niet uit hoeveel jeugdhulpaanbieders gemeenten contracteren. Het belangrijkste is dat de toegang tot die jeugdhulp op orde is. Met een sterke toegang zijn gemeenten goed in staat om controle te houden op het jeugdhulpvolume. De regio ziet dat meer dan 90 procent van de omzet wordt gemaakt bij 30 gecontracteerde jeugdhulpaanbieders. Bij die aanbieders passen we op een meer intensieve wijze contractmanagement toe.

Dankzij monitoring zicht op kwaliteit jeugdhulp

‘Jongeren met de meest complexe zorg zouden dreigen te verzanden in een systeem waarin lichte jeugdhulp floreert door een specifieke inkoopmethode’ hoor je in den lande. Dat deze aanname onjuist is blijkt uit de monitor gemeentelijke zorginkoop. Deze monitor laat zien dat gemeenten met verschillende inkoopmethoden tegen dezelfde problemen aanlopen. Denk hierbij aan de steeds vaker voorkomende SAS-procedure . Op dit moment wacht West-Brabant West de resultaten van het monitoronderzoek gemeentelijke zorginkoop 2023 af. Aan dit onderzoek hebben de aangesloten gemeenten ook dit jaar hun medewerking verleend.

Andere inkoopmethodieken minder aantrekkelijk

Gemeenten kunnen jeugdhulp op drie manieren inkopen: via een aanbesteding, open house en subsidiëren. Subsidiëren gebeurt heel weinig omdat je dan niet de regie hebt over de diensten. Bij aanbesteden stel je vooraf vast waarop je gaat rangschikken en hoeveel aanbieders je uiteindelijk contracteert. Dan contracteer je bijvoorbeeld de beste of de tien beste aanbieders. Gemeenten die hiervoor kiezen, zien als voordeel dat je maar met een beperkt aantal aanbieders te maken hebt. Gemeenten in West-Brabant West vinden dat geen enkele aanbieder in staat is om daadwerkelijk alle vormen van jeugdhulp te leveren. Bij contracteren van een beperkt aantal aanbieders zie je dat onderaannemers ingezet worden waarop gemeenten geen zicht en controle hebben. Bovendien worden onderaannemers afhankelijk van die (ene) grote partij.

Wat is een SAS procedure:

SAS-procedure: bepaalde categorieën van diensten, zogeheten SAS-diensten (een afkorting van 'sociale en andere specifieke diensten') hebben vanwege hun aard een beperktere grensoverschrijdende dimensie. Het gaat hier onder meer om diensten op het gebied van gezondheidszorg, onderwijs, maatschappelijke en aanverwante dienstverlening, administratieve sociale diensten, uitkeringsdiensten, bepaalde juridische diensten en opsporings- en beveiligingsdiensten. Daarvoor kun je een aparte aanbestedingsprocedure toepassen. Deze procedure biedt voor de aanbestedende dienst relatief veel ruimte om de procedure zelf vorm te geven.